การเพาะเมล็ดพันธุ์ผักสลัดอินทรีย์ ง่ายๆ ทำได้ด้วยตัวเอง
วิธีการเพาะเมล็ดพันธุ์ผักสลัดนั้น สามารถทำได้ หลายวิธี อาจจะเพาะในถาดก่อนหรือสามารถหว่านเมล็ดลงแปลง เลยก็ได้ การหว่านเมล็ดพันธุ์ลงแปลงเลยนั้น อัตราการงอกอาจจะ ไม่ดีเท่าที่ควร เมื่อต้นกล้างอกแล้วก็อาจต้องเจอกับอากาศร้อนจัด ฝนตก หรืออากาศหนาว ทำให้ต้นกล้าที่กำลังจะโตตายได้ง่ายๆ
สำหรับขั้นตอนการเพาะเมล็ดสำหรับผู้ที่เริ่มต้นนั้น แนะนำ ให้เริ่มเพาะในถาดก่อน เพื่อให้เมล็ดที่งอกออกมานั้นแข็งแรง พอสมควรก่อนที่เราจะนำลงแปลง หมายถึงเรามีโอกาสคัดต้น ที่อ่อนแอออก และเลือกต้นที่แข็งแรงไว้สำหรับปลูกต่อไปเท่านั้น การดูแลหลังจากนี้สามารถทำได้ง่ายกว่า เพราะผ่านการคัดมาแล้ว ก่อนที่จะนำไปปลูกกลางแจ้ง และเราสามารถประยุกต์ใช้ได้กับ เมล็ดพันธุ์อะไรก็ได้
วิธีเพาะเมล็ดพันธุ์ผักอินทรีย์
1. เลือกสถานที่ในการเพาะในที่นี้อาจจะเป็นโรงเรือนที่มีแสงแดดส่องถึงในตอนเช้า เลือกสถานที่ให้ไกลจากสัตว์เลี้ยง เช่น เป็ด ไก่ หรือถ้าจำเป็นต้องเลี้ยงสัตว์ไปด้วย ให้นำตาข่ายมาล้อมสถานที่เพาะก็ได้ ควรเป็นที่อากาศถ่ายเทสะดวก
2. เตรียมเมล็ดพันธุ์พืช ดิน และ ถาดเพาะกล้าหรืออาจเป็นถาดหลุม กะละมังเล็ก ลังพลาสติก ถาดปลูกหรือถาดกระดาษใส่ไข่ก็ได้แล้วแต่สะดวก ตรวจสอบว่าสามารถระบายน้ำได้ดี เมล็ดพันธุ์หาซื้อตามร้านเกษตรภัณฑ์ดูว่าเป็นชนิดที่ต้องแช่น้ำก่อนหรือเพาะได้เลย และใช้เวลาปลูกจนถึงเก็บเกี่ยวนานเท่าใด สุดท้ายดินอาจจะซื้อจากร้านขายต้นไม้หรือจะทำดินสำหรับเพาะเอง ก็ได้ มีส่วนผสม คือ
• ดิน 1 ส่วน
• แกลบดำ 1 ส่วน
• ขุยมะพร้าวละเอียด 1 ส่วน
คลุกเคล้าให้เข้ากัน จากนั้นเตรียมดิน ใส่ถาดให้เรียบร้อย
โรงเรือนที่มีแสงแดดส่องถึง
นำวัสดุเพาะคลุกเคล้าให้เข้ากัน จากนั้นนำใส่ถาดเพาะให้เรียบร้อย
3. การหยอดเมล็ดพันธุ์ใช้วิธีเพาะในถาดปลูกแบบรวมๆ ก่อนที่จะย้ายลงถาดหลุม ใช้วิธีการโรยเมล็ดลงในถาดปลูกโดยไม่ให้กระจุกหรือกระจายตัวมากไป ใช้มือตบเบาๆ ให้เมล็ดติดดินแล้วใช้ดินกลบบางๆ รดน้ำเป็นฝอยพอชุ่มวางไว้ที่อากาศถ่ายเทสะดวก ควรเขียนป้ายกำกับวันที่เริ่มเพาะเพื่อนับเวลาเก็บเกี่ยว
เคล็ดลับ: การรดน้ำกล้าให้เป็นฝอย อาจนำขวดมาเจาะรูด้วยเข็ม จะได้ ลักษณะน้ำเป็นฝอยๆ
4. วางไว้ในที่ร่มที่แสงสว่างส่องถึง รดน้ำเช้าเย็นพอให้ชุ่ม ประมาณ 20-24 ชั่วโมง เมล็ดจะเริ่มงอกบ้างแล้ว บางชนิด อาจใช้เวลา 24-48 ชั่วโมง กว่าจะงอก
วางไว้ในที่ร่มที่แสงสว่างส่องถึง รดนํ้าเช้าเย็นพอให้ชุ่ม
5. ปล่อยให้พืชโดนแสงแดดอ่อนๆ ตอนเช้า ช่วง 06.00-10.00 น. ซึ่งแสงใน ตอนเช้าจะเหมาะกับการเจริญเติบโตของพืช การดูแลเรื่องน้ำก็เป็นสิ่งสำคัญเช่นเดียวกัน โดยตรวจสอบดินให้มีความชื้นสม่ำเสมอแต่ไม่เปียกโชกเกินไป
หยอดเมล็ดพันธุ์ในถาดปลูกแบบรวม
วางไว้ในที่ร่มที่แสงสว่างส่องถึง รดนํ้าเช้าเย็นพอให้ชุ่ม
ปล่อยให้พืชโดนแสงแดดอ่อนๆ ตอนเช้า ดูแลเรื่องน้ำ ตรวจสอบดินให้มีความชื้น
6. ต้นกล้าจะเริ่มงอกเมื่อผ่านไป 4-5 วัน ถึงขั้นตอนนี้อาจให้ปุ๋ยน้ำได้ แต่ถ้าไม่มีก็ไม่เป็นไร
7. วันที่ 6-7 ทำการย้ายกล้าลงถาดหลุม คัดต้นที่อ่อนแอออกเหลือต้นที่แข็งแรงไว้ นำดินใส่ถาดหลุมให้เรียบร้อยโดยนำซ้อนแกงมา โดยใช้หางซ้อนขุดดินส่วนรากขึ้นมา ใช้มือเกลี่ยดินให้เหลือแต่ราก การจับต้นกล้าควรระมัดระวัง เพื่อไม่ให้ต้นและรากขาดออกจากกัน วางรากไว้กลางหลุมแล้วใช้ไม้จิ้มฟันกดส่วนรากลงไปในหลุมให้ต้นตั้งตรง ทำจนเสร็จครบ 1 ถาด รดน้ำพอชุ่มทิ้งไว้ 1 คืน และรดน้ำเช้าเย็นพอชุ่มจนผ่านสัปดาห์ที่ 2
เคล็ดลับ: การย้ายกล้าควรทำตอนเย็น เพราะอากาศจะได้ไม่ร้อนและต้นกล้าจะได้พักฟื้นในช่วงกลางคืน ส่วนเมล็ดแบบเคลือบ สามารถนำมาเพาะบนถาดหลุมได้เลย เพราะเปอร์เซ็นต์การงอกจะสูงกว่าแบบไม่เคลือบ
ผ่านไป 4-5 วัน เมื่อต้นกล้าเริ่มงอก ถึงขั้นตอนนี้อาจให้ปุ๋ยน้ำได้
วันที่ 6-7 ย้ายกล้าลงถาดหลุม
8. นำออกมารับแสงเข้าสู่สัปดาห์ที่ 3 จะเริ่มมีใบจริงออกมาแล้วตอนนี้สามารถนำออกมารับแดดได้ทั้งวันโดยมีผ้าสแลนคลุมด้านบน ให้ปุ๋ยน้ำวันเว้นวันสลับกับการให้น้ำเปล่า ปลายสัปดาห์ที่ 3 ก็สามารถนำกล้าผักลงสู่แปลงหรืออาจนำลงกระถางก็ได้
9. ย้ายลงแปลง ปลายสัปดาห์ที่ 3 ทำการย้ายกล้าลงแปลง โดยเราเตรียมแปลง ให้พร้อมทำเป็นแถวขุดหลุมไว้กว้างพอสำหรับ ต้นกล้า ใช้หางซ้อนจิ้มต้นกล้าออกจากหลุม นำไปลงในแปลง ใช้ดินกลบพอประมาณเพื่อพยุงต้นไม่ให้ล้มเป็นอันเสร็จ การจับต้นกล้าควรระมัดระวังเพื่อไม่ให้ต้นและรากขาดออกจากกัน รดน้ำเช้าเย็นพอชุ่มต่อ
10. ดูแลอย่างใกล้ชิด รอวันเก็บเกี่ยวโดยให้ปุ๋ย 1-2 ครั้ง/อาทิตย์ กำจัดวัชพืชและนับเวลาจนถึงเก็บเกี่ยว จากนี้ดูแลเรื่องแมลงรบกวน โดยใช้น้ำหมักไล่แมลงส่วนสลัดที่ ปลูกใช้เวลา 50-60 วัน ก็สามารถเก็บได้ เท่านี้ เราก็มีผักแสนอร่อยไว้รับประทานแล้ว
น่าออกมารับแสงโดยคลุมผ้าสแลนไว้
ปลายสัปดาห์ที่ 3 ให้ทําการย้ายกล้า ลงแปลงปลูก
