โรคใบขีดโปร่งแสงในข้าว (Bacterial Leaf Streak Disease)
สาเหตุ : เชื้อแบคทีเรีย Xanthomonas oryzae pv. oryzicola (Fang et al.) Swings et al.
พบมาก ในนาน้ำฝน และนาชลประทาน ภาคกลาง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคใต้
อาการโรคใบขีดโปร่งแสงในข้าว
โรคใบขีดโปร่งแสงเป็นได้ตั้งแต่ แตกกอ จนถึง ออกรวง อาการปรากฏที่ใบ ขั้นแรกเห็นเป็นขีดช้ำยาวไปตามเส้นใบ ต่อมาค่อยๆ เปลี่ยนเป็นสีเหลืองส้ม เมื่อแผลขยายรวมกันก็จะเป็นแผลใหญ่ แสงสามารถทะลุผ่านได้ และพบแบคทีเรียในรูปหยดน้ำสีครีมคล้ายยางสนกลมๆ ขนาดเล็กเท่าหัวเข็มหมุดปรากฏอยู่บนแผล ส่วนความยาวของแผลขึ้นอยู่กับความต้านทานของพันธุ์ข้าว และความรุนแรงของเชื้อแต่ละท่องที่ ในพันธุ์ข้าวที่ไม่มีความต้านทานเลย แผลจะขยายจนใบไหม้ไปถึงกาบใบด้วยลักษณะของแผลจะคล้ายคลึงกับเกิดบนใบ ส่วนในพันธุ์ต้านทานจำนวนแผลจะน้อยและแผลจะไม่ค่อยขยายตามยาว รอบๆ แผลจะมีสีน้ำตาลดำ
ลักษณะอาการโรคใบขีดโปร่งแสง
เชื้อแบคทีเรียสาเหตุโรคใบขีดโปร่งแสง
การแพร่ระบาดโรคใบขีดโปร่งแสงในข้าว
ข้าวที่เป็นโรคมักถูกหนอนกระทู้ หนอนม้วนใบ และแมลงดำหนามเข้าทำลายซ้ำเติม ในสภาพที่มีฝนตก ลมพัดแรงจะช่วยให้โรคแพร่ระบาดอย่างกว้างขวางรวดเร็ว
การป้องกันกำจัดโรคโรคใบขีดโปร่งแสงในข้าว
• ในดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ไม่ควรใส่ปุ๋ยไนโตรเจนมาก
• ไม่ควรปลูกข้าวหนาแน่นมากเกินไปและอย่าให้ระดับน้ำในแปลงนาสูงเกินควร
• ถ้าอาการของโรคไม่รุนแรงมาก อาจไม่ต้องทำการป้องกันกำจัด แต่ถ้าต้องการป้องกันกำจัดให้ใช้วิธีเดียวกับโรคขอบใบแห้ง
• ควรเฝ้าระวังการเกิดโรค หากปลูกข้าวพันธุ์ที่อ่อนแอต่อโรคนี้ เช่น พันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 ชัยนาท 1 พิษณุโลก 2 กข41 กข47 กข49 กข 57 กข61 กข71 กข79 เป็นต้น
• เมื่อเริ่มพบอาการของโรคบนใบข้าวในระยะเริ่มแรก และสภาพแวดล้อมเหมาะสมต่อการเกิดโรค เช่น ความชื้นสูง หรือฝนตก ควรพ่นสารป้องกันกำจัดโรคพืช เช่น ไอโซโพรไทโอเลน, คอปเปอร์ไฮดรอกไซด์, เสตร็พโตมัยซินซัลเฟต+ออกซิเตตราไซคลินไฮโดรคลอร์ไรด์, ไตรเบสิค คอปเปอร์ซัลเฟต เป็นต้น
