9. การทดสอบ
หากมิได้กำหนดไว้เป็นอย่างอื่น ให้ทดสอบอุณหภูมิโดยรอบ
9.1 ความทนทานต่อการเสียรูป
9.1.1 เครื่องมือ เครื่องวัดที่สามารถวัดได้ละเดียดถึง 1 มิลลิเมตร
9.1.2 ถังทรงกระบอก ถังทรงกรวย และถังทรงกรวยคว่ำ
9.1.2.1 วางตัวอย่างบนพื้นราบ ทำเครื่องหมายเส้นรอบวงให้ขนานกับพื้นราบที่ตำแหน่ง 1 ใน 3 ของความสูงของถังตัวอย่างจากพื้นราบ แล้ววัดเส้นรอบวงที่ตำแหน่งดังกล่าว
9.1.2.2 เติมน้ำให้ถึงขีดแสดงระดับน้ำ ด้วยอัตราไม่น้อยกว่า 23 ลูกบาศก์เดซิเมตรต่อนาที ใช้ฟิล์มพอลิเอทิลีนปิดปากถังเพื่อป้องกันการระเหย ปิดฝาตั้งทิ้งไว้เป็นเวลา 10 วัน
9.1.2.3 วัดเส้นรอบวงที่ตำแหน่งเดิมตามข้อ 9.1.2.1
9.1.2.4 คำนวณหาค่าความแตกต่างของเส้นรอบวงที่วัดได้เป็นร้อยละโดยเทียบกับเส้นรอบวงเดิม
9.1.3 ถังทรงเหลี่ยม
9.1.3.1 วางถังตัวอย่างบนพื้นราบ ทำเครื่องหมายเส้นรอบรูปให้ขนานกับพื้นราบที่ตำแหน่ง 1 ใน 3 ของความสูงของถังตัวอย่างจากพื้นราบ แล้ววัดความยาวของแต่ละด้านที่ตำแหน่งดังกล่าว
9.1.3.2 เติมน้ำให้ถึงขีดแสดงระดับน้ำ ด้วยอัตราไม่น้อยกว่า 23 ลูกบาศก์เดซิเมตรต่อนาที ใช้ฟิล์มพอลิเอทิลีนปิดปากถังเพื่อป้องกันการระเหย ปิดฝาตั้งทิ้งไว้เป็นเวลา 10 วัน
9.1.3.3 วัดความยาวของแต่ละด้านที่ตำแหน่งเดิมตามข้อ 9.1.3.1
9.1.3.4 คำนวณหาค่าความแตกต่างของความยาวแต่ละด้านที่วัดได้เป็นร้อยละ โดยเทียบกับความยาวเดิมของแต่ละด้าน
9.2 ความทนความดันภายใน
9.1.1 เครื่องมือ เครื่องทดสอบที่สามารถให้ความดันได้ไม่น้อยกว่าความดันทดสอบ
9.1.2 วิธีทดสอบ
9.1.2.1 เติมน้ำให้ถึงขีดแสดงระดับน้ำ ปิดปากถังตัวอย่างให้แน่นแล้วต่อเข้ากับเครื่องทดสอบความดัน
9.1.2.2 เพิ่มความดันภายในถังตัวอย่างให้ได้ความดันทดสอบ รักษาระดับความดันนี้ไว้เป็นเวลา 2 นาที แล้วตรวจพินิจ
9.1.3 วิธีคำนวณ คำนวณค่าความดันทดสอบจากสูตร
จากรูป เมื่อ
P คือ ความดันทดสอบ เป็นกิโลพาสคัล
ρ คือ ความหนาแน่นของน้ำ เป็น 1000 กิโลกรัมต่อลูกบาศก์เมตร
g คือ ความเร่งเนื่องจากแรงโน้มถ่วงของโลก เป็น 9.78 เมตรต่อวินาทีกำลังสอง
h คือ ความสูงของน้ำจากก้นถังถึงขีดแสดงระดับน้ำ เป็นเมตร
9.3 การโก่งตัว
9.3.1 เจาะถังตัวอย่างให้เป็นรูขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง (38±1) มิลลิเมตร ในระดับที่ต่ำกว่าขีดแสดงระดับน้ำ (60±5) มิลลิเมตร
9.3.2 ตั้งถังตัวอย่างบนพื้นราบต่อท่อทองแดงที่เป็นไปตาม มอก.1139 ที่มีเส้นผ่านศูนย์กลางภายนอก 12.7 มิลลิเมตร ยาว 305 มิลลิเมตร และหนา 0.6 มิลลิเมตร เข้ากับถังตัวอย่างในตําแหน่งที่เจาะไว้โดยที่ยึด โดยให้ท่อทองแดงขนานกับพื้นราบ ดังแสดงในรูปที่ 1 และรูปที่ 2 หรือ รูปที่ 3 ตามรูปทรงของถัง
9.3.3 เติมน้ำให้ถึงขีดแสดงระดับน้ำ กดปลายท่อในแนวตั้งฉากด้วยแรง 37 นิวตัน อ่านระยะที่ปลายท่อทองแดงเคลื่อนที่ไป ให้แรงกดเป็นเวลา 1 ชั่วโมง อ่านระยะที่ปลายท่อทองแดงเคลื่อนที่ไปอีกครั้ง
9.3.4 เปรียบเทียบความแตกต่างของค่าที่อ่านได้ทั้ง 2 ครั้ง เป็นค่าการโก่งตัว
9.4 ความล้า
9.4.1 เตรียมถังตัวอย่างตามข้อ 9.3.1 และข้อ 9.3.2
9.4.2 เติมน้ำให้ถึงขีดแสดงระดับน้ำ กดปลายท่อทองแดงในแนวตั้งฉากด้วยแรง 22.5 นิวตัน แล้วปล่อยให้ท่อเคลื่อนที่กลับ ปฏิบัติเช่นเดียวกันนี้ด้วยอัตราเร็ว 10 รอบต่อนาที จำนวน 100000 รอบแล้วตรวจพินิจบริเวณที่ต่ออุปกรณ์ทดสอบ
รูปที่ 1 แสดงการประกอบอุปกรณ์ทดสอบเข้ากับถังตัวอย่างทรงกระบอกหรือถังทรงเหลี่ยม (ข้อ 9.3.2)
รูปที่ 2 แสดงการประกอบอุปกรณ์ทดสอบเข้ากับถังตัวอย่างทรงกรวย (ข้อ 9.3.2)
รูปที่ 3 แสดงการประกอบอุปกรณ์ทดสอบเข้ากับถังตัวอย่างทรงกรวยคว่ำ ข้อ 9.3.2)
9.5 ความทนแรงกระแทก
9.5.1 คว่ำถังตัวอย่างไว้เป็นเวลา 1 ชั่วโมง
9.5.2 ปล่อยมวล 2.5 กิโลกรัมที่มีปลายเป็นรูปครึ่งทรงกลม ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 25 มิลลิเมตร ให้ตกกระแทกก้นถังตัวอย่างโดยอิสระ 4 ครั้ง ที่ตำแหน่งต่างๆ กัน ที่ระยะความสูง 3 เมตร จากจุดตกกระทบ ทำซ้ำเช่นนี้อีก 3 ครั้ง บริเวณขอบก้นถังตัวอย่างที่ตำแหน่งต่างๆ กัน แล้วตรวจพินิจ
9.6 ความต้านทานแรงดึงและความยืดเมื่อขาด
9.6.1 การเตรียมชิ้นทดสอบ ตัดผนังถังตัวอย่างตามแนวตั้งและแนวขวางของถัง และก้นถัง เป็นชิ้นทดสอบ ให้มีรูปร่างดังรูปที่ 4 และ มีมิติตามตารางที่ 5 บริเวณละ 5 ชิ้น โดยชิ้นทดสอบต้องมีผิวและขอบเรียบ
9.6.2 วิธีทดสอบ ให้ปฏิบัติตาม ISO 527-1 โดยดึงชิ้นทดสอบด้วยอัตราเร็ว (500±50) มิลลิเมตรต่อนาทีสำหรับถังตัวอย่างที่ทำด้วยพลาสติกพอลิเอทิลีนความหนาแน่นตั้งแต่ 0.910 กรัมต่อลูกบาศก์เซนติเมตร ถึง 0.925 กรัมต่อลูกบาศก์เซนติเมตร และใช้อัตราเร็ว (100±10) มิลลิเมตรต่อนาที สำหรับถังตัวอย่างที่ทำด้วยพอลิเอทิลีนความหนาแน่นเกิน 0.925 กรัมต่อลูกบาศก์เซนติเมตร
รูปที่ 4 รูปร่างของชิ้นงานทดสอบ (ข้อ 9.6.1)
ตารางที่ 5 มิติของชิ้นทดสอบ (ข้อ 9.6.1)
9.7 อายุการใช้งาน
9.7.1 เครื่องมือ ตู้อบแบบอากาศหมุนเวียนที่ควบคุมอุณหภูมิได้ที่ (87±3) องศาเซลเซียส เป็นเวลา 60 วัน พร้อมที่ยึดชิ้นทดสอบ
9.7.2 การเตรียมชิ้นทดสอบ ให้ปฏิบัติตามข้อ 9.6.1
9.7.3 วิธีทดสอบ
9.7.3.1 ยึดชิ้นทดสอบด้วยที่ยึด แขวนไว้ในตู้อบที่อุณหภูมิ (87±3) องศาเซลเซียส เป็นเวลา 60 วันแล้วนำไปทดสอบความต้านแรงดึงตามข้อ 9.6.2
9.7.3.2 เปรียบเทียบค่าความต้านทานแรงดึงของแต่ละบริเวณในข้อ 9.7.3.1 กับค่าความต้านแรงดึงเดิมของแต่ละบริเวณในข้อ 9.6.2
9.8 ความทึบแสง (เฉพาะประเภททึบแสง)
9.8.1 เครื่องมือ เครื่องวัดความส่องสว่าง ชั้นคุณภาพ AA ตามที่กำหนดใน JIS C 1609 หรือเครื่องมืออื่นใดที่ให้ผลเทียบเท่า
9.8.2 วิธีทดสอบ
9.8.2.1 ให้ทดสอบระหว่างเวลา 10.00 น. ถึง 14.00 น. ในวันที่มีแสงแดด โดยปิดทุกรูเปิดด้วยวัสดุทึบแสงเพื่อไม่ให้แสงเข้า วางถังในที่มีแสงแดดวัดความส่องสว่างในถังตัวอย่าง โดยไม่ต้องใส่น้ำ ในแนวระดับที่จุดต่างๆ ห่าง 100 มิลลิเมตร จากรอบผนังกับก้นถัง และ อีก 4 จุด หรือมากกว่าที่บริเวณรูน้ำเข้า-ออก และฝาปิด
9.8.2.2 นำค่าที่วัดได้ทั้งหมดมาเฉลี่ยเป็นค่าความส่องสว่างภายในถังน้ำ
9.8.3 วิธีคำนวณ
คำนวณหาอัตราการส่งผ่าน จากสูตร
9.8.4 การรายงานผล ให้รายงานผลละเอียดถึงทศนิยมตำแหน่งที่ 2
